In de Trèveszaal van het stadhuis in Nijmegen zijn woensdagmiddag de handtekeningen gezet om de mogelijkheden voor een nieuw museum over de Tweede Wereldoorlog te onderzoeken. Initiatiefnemers zijn de oorlogsmusea in Groesbeek, Overloon en Oosterbeek. Die musea zullen zich steeds meer richten op regionale oorlogsverhalen terwijl het nieuwe museum het grote verhaal van de Tweede Wereldoorlog zou moeten vertellen. Het is definitief de bedoeling dat het nieuwe museum in de voormalig Vasim-fabriek in Nijmegen komt. zie de foto’s.
WO II-museum in Nijmegen stap dichterbij.
Op 6 februari ondertekenen Stichting Wereldoorlog 2, het vfonds (Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg), de gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland een convenant over de samenwerking in de verkenningsfase voor het realiseren van een Museum over de Tweede Wereldoorlog. Wij nodigen u graag uit aanwezig te zijn bij deze ondertekening, waarbij ook de voorlopige plannen worden gepresenteerd.
De realisatie van een overkoepelend museum over WO II is een initiatief van de oorlogsmusea in Oosterbeek, Groesbeek en Overloon. De betrokken partijen vinden het een goed initiatief en zien ook kansen. In de verkenningsfase wordt gezamenlijk de haalbaarheid onderzocht en of dit initiatief ondersteund kan worden. Het nieuwe oorlogsmuseum komt als een ‘moedermuseum’ naast de drie bestaande musea, die zich als ‘site-museum’ vooral gaan focussen op de oorlogsgebeurtenissen in de regio. Het nieuwe museum belicht het nationale verhaal van de gehele Tweede Wereldoorlog, vanaf de aanloop naar de oorlog tot aan de bevrijding en de periode kort daarna, geplaatst in een internationale context. Daarnaast besteedt het museum aandacht aan thema’s als vrede en vrijheid, democratie en mensenrechten en moet het een plek worden voor debat, discussies en evenementen over deze thema’s.
In Gelderland komen veel aspecten van de oorlog samen. De regio Arnhem-Nijmegen is onlosmakelijk verbonden met Market Garden en het Rijnlandoffensief. Het nieuwe WO II – museum wordt samen met de daar reeds gevestigde Cultuurspinnerij en bronsgieterij “De Olifant” gevestigd in het beeldbepalende voormalige fabriekspand de Vasim in Nijmegen, pal naast de plek waar in september 1944 de legendarische Waaloversteek van de geallieerden plaatsvond in het kader van operatie Market Garden. De betrokken partijen willen hier een museum inrichten dat geschikt is voor veel verschillende doelgroepen. Door de vormgeving aan te laten sluiten op de inhoud en veel gebruik te maken van nieuwe media moet het museum vooral een belevenis worden. Ook met weinig voorkennis en zonder alle informatie tot zich te nemen, moeten bezoekers het verhaal kunnen snappen. Maar voor wie dat wil is ook inhoudelijke verdieping mogelijk.
Het museum wordt ingericht op twee verdiepingen. Op de wat donkere benedenverdieping wordt de oorlog belicht. Dat gebeurt vanuit verschillende personages, gewone mensen in bijzondere situaties. Hoe was hun leven voor, tijdens en na de oorlog en voor welke keuzes stonden ze? De bezoeker wordt meegenomen in de periode vanaf de jaren ’20, via de crisis in de jaren ‘30 met het opkomend fascisme, naar de daadwerkelijke inval en bezetting met alle strijd en verzet die daarmee gepaard ging, de escalatie van de oorlog op wereldschaal, de vernietiging van steden, de hongerwinter, de vele slachtoffers van de concentratiekampen en de weg naar de bevrijding door de geallieerden. Ook de periode na de oorlog komt aan bod, met de terugkeer van de oorlogslachtoffers, zoekacties van het Rode Kruis, de strafprocessen tegen oorlogsmisdadigers en landverraders en de wederopbouw. Vanuit de benedenverdieping gaat de bezoeker naar de lichte bovenverdieping, Deze ‘Boulevard van de Vrijheid’ moet een plek worden over het belang van vrijheid en debat en het besef dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is.
De komende maanden worden de concrete randvoorwaarden opgesteld en wordt de financiële haalbaarheid nader uitgewerkt. Daarna wordt het project voor besluitvorming voorgelegd aan Provinciale Staten, de gemeenteraad en de beslissers bij het vfonds en de betrokken stichtingen.