20 januari 2011

Middeleeuwse toren op Plein 1944 aangetroffen

Bij werkzaamheden op Plein 1944 is een Middeleeuwse toren  aangetroffen. Archeologen hadden deze vondst niet verwacht.  De vondst wordt opmerkelijk genoemd omdat de middeleeuwse toren net even op een andere plek langs Plein 1944 werd verwacht. Het gaat om een stadstoren van de tweede stadsuitleg die rond 1500 werd uitgevoerd. De archeologen vinden het bijzonder dat dit stuk muurwerk zo gaaf zichtbaar is. Wethouder Hannie Kunst heeft beloofd dat deze toren behouden zal blijven, maar de aanwezige “kijkers”op het Plein dachten geen van allen dat het zal gebeuren. zie de foto’s
DSCF0210_toren_copy

Behoud stadstoren op plein een trendbreuk (uit de Gelderlander van 20 januari 2011 door Rob Jaspers)

Voor de eerste keer in decen­nia kiest de gemeente Nij­megen voor de redding van van erfgoed op de vind­plaats zelf. De stadstoren uit 1450 op Plein ’44 blijft.

door Rob Jaspers
D
e Nijmeegse wethou­der Hannie Kunst reageerde maandag opgetogen bij de vondst van de resten van een middeleeuwse stadstoren op Plein 1944 in hartje stad. Enke­le uren na de ontdekking stond ze al aan de rand van kuil de funde­ring van de hoefijzervormige to­ren uit circa 1450 te bewonderen.

Ze heeft inmiddels beloofd dat de torenresten behouden blijven en zichtbaar worden gemaakt in het nieuwe plein dat hier verrijst.

Het erfgoed wordt ditmaal niet ge­ruimd of weer overdekt. En dat is in Nijmegen bijzonder. De actie van Kunst is een trendbreuk met het oude cultuur-historisch beleid De gemeente afficheert zich sinds 2005 nadrukkelijker dan tevoren als de oudste stad van het land.

Maar in het straatbeeld is er wei­nig van te zien.

Toch hebben Nijmeegse archeolo­gen de afgelopen decennia tal van bijzondere ontdekkingen gedaan.

De depots van archeologie liggen ook vol met schatten. Maar in het stadsbeeld zien we er weinig tot niks terug van dat unieke verle­den. Je kan de oudheid in Nijme­gen slechts op een enkele plek voe­len. Op het Valkhof bijvoorbeeld, waar trouwens een goede kijker een authentiek stukje Romeinse muur kan ontdekken. De enige bo­vengrondse Romeinse muur van Nederland trouwens. Maar dat wordt weer nergens gemeld.

Nijmegen heeft er de afgelopen dertig jaar opvallend veel werk van gemaakt om de herontdekte sporen van het bijzondere verle­den weer snel weg te stoppen.

Toen in de tachtiger jaren aan de Waalkade de imposante resten van een Romeinse stadsmuur wer­den ontdekt, ontstond er grote pa­niek. Het zou de bouw van het Holland Casino maar hinderen.

En dus werden de enorme muur­resten weggehaald. De brokstuk­ken liggen nog steeds opgeslagen.

Slechts bij enkele vensters van het Holland Casino is een reconstruc­tie van enkele resten te zien.

Een poging in 2002 om de brok­stukken terug te brengen in het straatbeeld bij deWaalkade, liep op niets uit.

Zelfs de 12e-eeuwse resten van een pastorie op het Kelfkensbos wer­den geruimd voor de bouw van het Valkhofmuseum dat toch juist aandacht moet schenken aan het verleden van de stad.

Bij de werkzaamheden aan de Waalkade in 2008 werd trouwens nog eens tachtig meter van de stadsmuur langs deWaal vrijge­legd, ditmaal middeleeuwse res­ten. Hij werd in een razend tempo geruimd. Dat gebeurde ook met de Bloemertoren en resten van de stadsmuur in de Bloemerstraat.

En zo ging het ook inWaterkwar­tier. In de jaren negentig bij de op­gravingen van de Romeinse tem­pelresten. Twee jaar geleden wer­den fundamenten van een Ro­meinse wachttoren blootgelegd en een enorm stenen huis ontdekt bij de Lekstraat. Niks meer van te zien.

In 2005 reageerden de archeologen opgetogen bij de vondst van de fundamenten van het oudste ste­nen Romeinse huis van Neder­land. Iedereen was trots, ook de ge­meenteraad. Er werden voorstel­len gelanceerd voor een bezoekers­centrum op die plek. Maar de bouwplannen voor deze locatie konden niet aangepast worden. Er waren vooraf ook geen afspraken gemaakt over aanpassingen bij spectaculaire archeologische vond­sten. Sommige raadsleden waren furieus. Ze wisten in ieder geval een fatsoenlijke visualisering van de vondst door te drukken. Dat gaat binnenkort gebeuren. Bij de Ingang van de parkeergarage in de DerdeWalstraat komt een kijker die reconstructiebeelden toont van het oudste stenen huis. En de resten worden teruggelegd in en de garage. Helaas zijn ze niet vrij toegankelijk, maar alleen te zien bij wandeltochten van het Gilde.

Het Cultuurhistorisch Platform in Nijmegen heeft al geroepen dat de fouten gemaakt op de Josephhof niet nog eens moeten voorkomen bij de ontwikkeling van hetWaal­front inWest. Voor die ontwikke­ling moet vooraf vastgelegd wor­den zijn dat bijzondere ontdek­king alsnog een plek krijgen in het bouwplan. Die eis heeft alles te maken met de grote verwachtin­gen over de vondsten hier, zoals een Romeinse tempel en badhuis onder de gebouwen van Honig.

Wie echt waarde hecht aan de oudste geschiedenis van de stad, durft bouwplannen aan te passen, vindt het platform. Kunst heeft de­ze week een begin gemaakt.

Uit de Gelderlander van 250111

Stadstoren ligt toch in de weg

NIJMEGEN – De middeleeuwse stadstoren die onlangs werd gevonden onder het Plein 1944 in Nijmegen, ligt toch in de weg. De fundamenten van de toren worden weggehaald, opgeslagen en te zijner tijd zoch dicht mogelijk bij de vindplaats teruggebracht.

De fundamenten liggen exact op de plek waar de ingang van de nieuwe parkeergarage moet komen. Een tunnel naar of andere ingang van de garage zou de gemeente anderhalf miljoen euro extra kosten, en dat hebben burgemeester en wethouders er niet voor over, zo lieten ze dinsdagmiddag weten.

Zo gauw de werkzaamheden voor de P-kelder zijn afgerond, wordt de nieuwe plek van de stadspoortfundamenten zichtbaar gemaakt, zoals van meet af aan de bedoeliog is geweest van wethouder Hannie Kunst. Er komt bovendien een maquette die aangeeft waat precies de stadspoort heeft gestaan.