De eerste twee regenzones zijn inmiddels over de stroomgebieden getrokken en de neerslag die gevallen is, komt ongeveer overeen met wat de modellen enkele dagen geleden in het vooruitzicht hadden gesteld. De temperatuur is overal in het stroomgebied flink omhoog gegaan en tot boven de 1000 meter is de sneeuw gaan smelten in de Middelgebergten. Regen en smeltwater leveren vanaf gisteren een sterke stijging op in de zijrivieren van de Rijn en de Maas en de komende dagen zullen zich daarom grote hoogwatergolven ontwikkelen. De eerste regenzone passeerde donderdag in de loop van de dag en bracht op veel plaatsen in de stroomgebieden zo’n 1,5 tot 2,5 cm neerslag. Dat zijn geen heel grote hoeveelheden, maar samen met het smeltwater van de sneeuw die lokaal tot in het laagland lag, leverde dat al meteen veel water op in de rivieren. Afgelopen nacht passeerde een tweede regenzone die nog iets meer regen bracht zodat de stijging op veel plaatsen nog wat werd versneld. In de hogere delen van het stroomgebied van de Rijn, de Vogezen en het Zwarte Woud, viel over deze twee dagen samen nog veel meer neerslag. Lokaal staat de teller daar al boven de 10 cm en het is mede daarom dat vooral de Bovenrijn en Moezel sterk stijgen nu. Kort samengevat gaat de Rijn/Waal de komende week  ca 4 meter stijgen waarbij het de hoogste waterstand wordt sinds 2011.  Staatsbosbeheer sluit dan de uiterwaarden af voor wandelaars. Lees hieronder verder

De zone met intensieve regen heeft de stroomgebieden nu verlaten, maar komende nacht volgt wederom een nieuw neerslaggebied. Dit trekt zuidelijk van Nederland langs over Noord Frankrijk en Midden/Zuid Duitsland. Anders dan bij de twee voorgangers gaat de temperatuur achter deze neerslagzone weer even flink dalen, zodat in de Middelgebergten boven de ca 300 m later in de nacht weer sneeuw gaat vallen. Voor dat zover is valt er eerst nog wat regen zodat er ook nog extra water naar de rivieren kan stromen.

Na deze neerslagzone blijft het een dag of twee droog, zodat de situatie in de stroomgebieden even wat stabiliseert . In de loop van maandag bereikt dan de eerste regen van een set nieuwe regenzones de stroomgebieden. Wederom gaat dit gepaard met warme lucht, dus de sneeuw die zaterdag gevallen is zal dan weer gaan smelten. De dinsdag en vooral de woensdag kunnen dan weer nat verlopen. Na woensdag lijkt er een wat langere droge periode aan te breken, zodat de waterstanden later in die week weer kunnen gaan dalen. Op dit moment is dit echter nog niet met zekerheid te zeggen, omdat de weermodellen voor zo’n dag of 5 vooruit niet altijd betrouwbaar zijn. 

Maas bereikt vandaag 1500 m³/s en stijgt in het weekend tot 1750 m3/s of nog wat hoger

De Maas is meteen na de eerste regenval van donderdag snel gaan stijgen. Na een eerdere kleine hoogwatergolf van een week geleden was de afvoer nog verhoogd (ca 700 m^3/s), dus daarom kon de Maas vrij eenvoudig door stijgen naar 1500 m³/s op dit moment. Deze stijging is nog vooral afkomstig van het water van de neerslag van 28 januari. De neerslag van afgelopen nacht komt daar de komende dag nog bovenop.

Nu nam de eerste regen ook meteen veel smeltwater mee en daarom zal de eerste stijging groter zijn dan de volgende. De bijdrage van het smeltwater is vooral groot in de Ourthe, die nu al bijna 500 m³/s aanvoert. De meeste sneeuw is nu gesmolten, daarom zal de Ourthe de komende dagen niet veel verder stijgen als er nieuwe regenzones passeren. 

De andere zijbeken van de Maas zullen echter nog wel naar hogere standen stijgen de komende dagen. eerst verwerken ze het water van de neerslag van de afgelopen nacht en morgen komt daar nog wat bij vanwege de neerslagzone die komende nacht over trekt. Daarna wordt het even wat rustiger wat de aanvoer van neerslag betreft, maar vanaf dinsdag is een nieuwe stijging mogelijk als de volgende set van regenzones passeert.

Al met al verwacht ik voor de Maas de volgende afvoeren: vandaag stijgt de afvoer bij Maastricht langzaam verder vanaf de huidige 1500 m³/s naar ca 1750 m³/s op zaterdagochtend. Zaterdag blijft het niveau hoog om dan in de nacht naar zondag waarschijnlijk nog iets verder te stijgen. Dit is het water van de neerslagzone die de komende nacht overtrekt. Een stijging tot tussen de 1800 en 2000 m³/s is dan mogelijk.

Na zondag ziet het er nu naar uit dat de afvoer weer even wat gaat dalen. Die daling duurt dan tot dinsdag en de afvoer zou weer tot ca 1500 m³/s omlaag kunnen gaan. Vanwege de regenval die vanaf maandag het stroomgebied bereikt, is het waarschijnlijk dat vanaf dinsdag t/m donderdag de waterstanden opnieuw zullen stijgen. De verwachte regenhoeveelheden zijn niet zeer groot, maar ook dan kan de afvoer mogelijk de 2000 m³/s bereiken. De kans daarop is het grootst op donderdag 4 februari. Na donderdag zouden de afvoeren dan voor wat langere tijd kunnen gaan dalen. 

Zowel wat de tweede stijging betreft als de daling na 4/2 is het belangrijk dat dit nog niet met zekerheid te zeggen is. De regen die dit gaat veroorzaken bevindt zich nu nog ergens in de Atlantische Oceaan en moet eerst nog opgenomen worden in neerslagzones, die vervolgens naar de stroomgebieden trekken. Een kleine verandering in de hoeveelheid neerslag of in de trekrichting van een regengebied kan dan al veel verschil maken voor de hoogte van de uiteindelijke afvoer. Het blijft dus nog even afwachten.

Rijn stijgt de komende dagen bij Lobith naar boven de 14,5 m, mogelijk zelfs 15 meter

In de Rijn bij Lobith is op dit moment nog weinig te merken van de enorme hoeveelheid water die onderweg is. Het waterpeil bereikte vanmorgen zelfs even een laagste niveau van 10,6 m en de afvoer daalde tot ca 3100 m³/s. Het is de stilte voor de storm want de komende dagen gaat deze afvoer ruim verdubbelen en gaat de waterstand ca 4 m stijgen.

De combinatie van veel regen en smeltwater laat alle zijrivieren van de Rijn nu sterk stijgen en de komende dagen ontwikkelt zich dan de hoogwatergolf. Voor de hoogte van de golf in de Rijn is het belangrijk hoe de golven uit de verschillende zijrivieren samen vallen 

Op dit moment stijgen de Moezel en andere zijrivieren in het midden van Duitsland erg snel en dit water zal vanaf morgen bij Lobith aankomen. Vandaag al arriveert ook al wat extra water uit de meest noordelijke zijrivieren, de Lippe en de Ruhr en begint de stijging. Het water uit de Moezel en andere zijrivieren is voldoende voor een stijging tot boven de 13 m. Dit peil wordt waarschijnlijk in de nacht van maandag 1 op dinsdag 2/2 overschreden.

Daarna arriveert ook het eerste water vanuit de verder bovenstrooms gelegen zijrivieren zoals de Main en de Bovenrijn. De stijging zet zich dan door en op grond van de hoeveelheid water die zich na de regenval van vannacht in de rivieren bevindt, is bij Lobith een stijging mogelijk tot tussen ca 14 en 14,5 m.Vanaf maandag bereiken echter nieuwe regens de stroomgebieden en waarschijnlijk zal daardoor de Moezel opnieuw gaan stijgen. Dit water valt dan samen met de piek vanuit de Bovenrijn en zo kan de golf in de Rijn nog wat hoger worden.

Al met al verwacht ik dat de waterstand bij Lobith uiteindelijk tussen de 14,75 en 15 m uit kan komen. De afvoer bedraagt dan tussen de 7500 en 8200 m³/s. Deze piek zal waarschijnlijk op 5/2 het hoogste punt bereiken bij Lobith, maar het kan ook nog een dagje later worden.

Ook voor deze verwachting geldt dat het nog deels afhankelijk is van de neerslag die nog moet vallen. Met name de tweede regenperiode tussen 1 en 3 februari wordt belangrijk, omdat deze de uiteindelijke hoogte van de piek zal gaan bepalen. Daarna lijkt het er op dat de meest intensieve regenzones voorbij zijn, maar ook dat is op dit moment nog niet met zekerheid te zeggen.