29 maart 2021

Defensie herdenkt de 25e sterfdag van Paul Merkus op het kerkhof in Beek

Op de foto brengen commandant Henk Patje en de oud commandant 11 Hrstcie maj bd Kees de Graaf een eerbetoon

Op maandag 29 maart 2021 werd in Beek op de begraafplaats op de Geest de 25e sterfdag van Paul Merkus herdacht. Paul stierf op 29 maart 1996 tijdens een tragisch ongeluk tijdens de Luchtmobiele test. Op dat moment was hij Korporaal 1ste klasse bij de 11 Herstel Compagnie van de Luchtmobiele Brigade. Na een zware tweeweekse oefening in het veld kwam de jaarlijkse luchtmobiele test die voor hem een fibrillerend hart en dus een noodlottig einde betekende. In het bijzijn van een groot aantal van zijn directe collega’s, & buddy’s oud- en huidige commandanten van 11 Herstel, zijn familie en vriendin werd hij herdacht. Het welkomstwoord was van CSM Bennie Kok. Een rede van de Commandant van 11 Herstel compagnie, Henk Patje, zijn vriendin, Josefien Glaudemans en de humanistisch raadsman, Frank Dupont, gaven er een waardig tintje aan. Na het afnemen van de taptoe en de minuut stilte werden er bloemen gelegd op het graf en de eregroet afgenomen. Tijdens de eregroet klonken de mooie muzikale klanken van Lennie Ouwens over het Beekse kerkhof. Afgesloten werd, volgens de traditie van 11 Herstel, met een toost op Paul . Daarbij kwamen veel oude verhalen terug! zie de foto’s 

De toespraak/rede van de Commandant van 11 Herstel compagnie, Henk Patje bij de herdenking.

Vandaag is het precies 25 jaar geleden dat Paul Merkus, veel te vroeg en totaal onverwacht uit zijn jonge leven werd gerukt. Wij zijn hier vandaag niet om te rouwen om de dood van Paul maar we zijn hier om stil te staan bij wat het leven van Paul ons heeft gebracht en om uiting te geven aan het gevoel van onderlinge verbondenheid.
Elk jaar komen leden van het Regiment Technische Troepen samen op het logistiek ereplein in Soesterberg om overleden regimentsgenoten te herdenken. Daarnaast organiseert onze personeelsvereniging Het gebekte Zwijntje, een reünie luisterend naar de naam het Zwijnenbal. Tijdens het Zwijnenbal wordt er door zorg van onze csm altijd een tafeltje opgedekt voor de teamgenoten die ons zijn ontvallen. Dat wij nu hier bij het graf van Paul staan, maakt deze herdenking bijzonder, het gevoel dat het losmaakt meer intens.

Het initiatief voor deze herdenking komt van Paul Iriks en Ed Barkley. Paul, Ed dank voor het initiëren van deze herdenking.
Bennie Kok, onze csm, heeft de verantwoordelijkheid genomen om deze herdenking te organiseren. Hartelijk dank hiervoor Bennie.
Een speciaal woord van welkom aan Josefien. Ten tijden van het overlijden van Paul was Josefien de partner van Paul. Josefien fijn dat je aanwezig bent en dapper dat jij zo dadelijk ook een toespraak ter nagedachtenis aan Paul zal houden.
Verder een bijzonder woord van welkom voor oud cdt 11 Hrstcie maj bd Kees de Graaf en voor Kolonel Peter van Iersel, Oud PC van Paul en als kapitein AD betrokken bij de afwikkeling van het ongeval. En ook aanwezig vandaag de overste Bert vd Vegte, hij was destijds de pelotonscommandant van Paul.
Helaas konden de ouders van Paul, om gezondheidsredenen, niet aanwezig zijn vandaag, hun honneurs worden waargenomen door de tante van Paul.
Welkom ook natuurlijk aan de leden en oud leden van team 11 Herstelcompagnie. Mooi om te zien dat de oude dienstmaten van Paul de moeite hebben genomen om hier vandaag bij deze herdenking aanwezig te zijn.
Veel meer mensen zouden vandaag bij deze herdenking aanwezig willen zijn maar in verband met alle ihkv COVID-19 genomen preventieve maatregelen zijn wij genoodzaakt om het aantal aanwezigen beperkt te houden.
Deze herdenking wordt op film vastgelegd zodat ook zij die er vandaag helaas niet bij kunnen zijn, deze bijeenkomst op een later moment alsnog kunnen zien.
Wij staan hier vandaag in ons gevechtstenue en niet in ons dagelijks tenue, het nette pak dat voorzien is van medailles en emblemen. Wij hebben voor dit tenue gekozen om eer te bewijzen aan Paul, aan de wijze waarop hij in de spreekwoordelijke wedstrijd stond. Ik kom daar later in mijn toespraak nog op terug.

Paul is gestorven op de laatste dag van een twee weekse oefening. Op de laatste dag van deze fysiek zware oefening stond de luchtmobiele test op het programma. Een fysieke test die elke Luchtmobiele militair eens per jaar moest afleggen om aan te tonen dat zijn fysieke gesteldheid op het vereiste niveau was om de rode baret te mogen blijven dragen.
Vlak voor het einde van de 12 kilometer speedmars zakte onze Paul door zijn hoeven en stortte vlak naast de touwhindernisbaan op de Oranjekazerne ter aarde. Het hart van Paul fibrilleerde en Paul moest gereanimeerd worden.
Het adequate handelen van zijn teamgenoten zorgde er voor dat hij levend, maar wel in kritieke toestand kon worden overgedragen aan het gealarmeerde ambulance personeel. Kort na de aankomst van Paul in het Rijstate ziekenhuis werd zijn dood door de arts vastgesteld.
Zelf was ik, als startend sergeant en kersverse luchtmobiele militair, aanwezig op de compagniesstaf toen het bericht van het noodlottige ongeluk binnen kwam bij de compagniescommandant, bij majoor Kees de Graaf. Net als naast de touwhindernisbaan werd ook hier bij de staf adequaat gehandeld. Binnen no-time waren de uit te voeren taken verdeeld en werden de noodzakelijke acties opgestart. De commandant ging, ik stel me zo voor met lood in zijn schoenen, op weg naar het ziekenhuis. De kapitein AD leidde alle taken die op de compagnie moesten worden uitgevoerd, in goede banen. Vooral het informeren en opvangen van de collega’s was daarbij van groot belang.

Wie op de compagniesstaf komt, in gebouw E op de Oranjekazerne, ziet op de muur tegenover het bureau van de compagniescommandant een fotolijst hangen met daarin een foto van Paul met daarbij een stukje tekst. In die tekst staat dat wij de positieve instelling, de correcte houding en de collegialiteit van Paul altijd zullen blijven herinneren. Juist deze karakter eigenschappen zijn goud waard voor elk team.
Paul was een kerel die wist wat hij wilde en ook ging voor dat waar hij in geloofde. Een van de dingen waar Paul echt in geloofde en dus waar hij echt voor ging was gezond leven. Paul rookte niet, dronk geen alcohol en besteedde ruim aandacht aan het behouden van een goede conditie. De goede fysieke gesteldheid van Paul vertaalde zich in een goede geestelijke gesteldheid op basis waarvan Paul opvallend positief in het leven stond en deze positiviteit ook uitstraalde en overbracht op zijn teamgenoten. Paul was een winnaar een vechter die het belang van het team voorop stelde en in het belang van het team zijn teamgenoten wist te motiveren om het beste uit zichzelf te halen.
Het tweede waar Paul echt voor ging was het zijn van vakman. Zowel op het gebied van sleutelen alsook op algemeen militair gebied. Zijn enthousiasme maakte hem een autodidact die zelf op zoek ging naar kennis bijvoorbeeld op het gebied van militaire historie. De kennis die Paul opdeed paste hij in zijn dagelijkse werk toe en hij was graag bereid om zijn kennis te delen. Ook daarmee was hij een inspiratiebron voor zijn teamgenoten.
Welke invloed had Paul op ons team
Hoewel het alweer 25 jaar geleden is dat Paul is overleden, is de invloed die het leven van Paul heeft op onze eenheid nog steeds springlevend. De positiviteit van Paul, de gedrevenheid waarmee hij zijn doelen nastreefde en het besef dat het teambelang boven het eigenbelang gaat, zijn nog steeds belangrijke waardes binnen ons team.

Paul wij zijn blij dat je geleefd hebt en wij bedanken jou voor de tijd die hebt geïnvesteerd in ons team. Hoewel jij al lang niet meer fysiek aanwezig bent, ben je nooit echt weggeweest en dat gaat ook nooit gebeuren. Eens een gebekt zwijntje, altijd een gebekt zwijntje. Voor altijd in onze herinnering.
En dan geef ik nu het woord graag aan Josefien.