9 december 2018

Herbouw Donjon in Nijmegen definitief van de baan.

De herbouw van de Donjon in het Valkhofpark te Nijmegen is definitief van de baan. De gemeente en Stichting Donjon, initiatiefnemer voor de herbouw, hebben gezamenlijk besloten de inspanningen hiervoor te staken. Dat is deze week bekendgemaakt op een persconferentie in het stadhuis. Reden is een combinatie van factoren. Onder meer is er nog steeds geen exploitant gevonden, de archeologische kosten blijken te hoog en een omgevingsvergunning is ook nog steeds niet geregeld.Het bestuur van de Stichting Donjon, sinds 2008 aan het ijveren voor herbouw, is teleurgesteld dat de toren er niet gaat komen.  Bij het besluit komt een einde aan een droom die in 2005 begon. Toen werd voor de viering van het 2000-jarig Nijmegen een donjon gebouwd van steigerpalen en tentdoek. Met 120.000 bezoekers die kwamen genieten van het uitzicht op de Waal, Nijmegen-Noord, Betuwe en bij mooi weer zelfs Arnhem ontstond het idee om de toren definitief te herbouwen. Een referendum werd georganiseerd om de mening van heel Nijmegen te polsen. Met een ‘ja’ van 63 procent kwam er groen licht om de plannen concreet uit te werken.

Stichting Donjon liet architect Marc van Roosmalen een heuse donjon van tufsteen en historisch uiterlijk ontwerpen. Plannen kregen vorm voor een ‘beleveniscentrum’ met restaurant en skybar, een terras met uitzicht, expositieruimtes, informatiecentrum en een luxe bed & breakfast. Huurders als Heineken, Sligro en vastgoedontwikkelaar Haystack Corp (Ron Lubbers) waren in beeld om de kar definitief te trekken.

Nijmegen met de oorspronkelijke donjon.

 
Nijmegen met de oorspronkelijke donjon.

Met de concrete uitvoering in zicht werd de laatste jaren ook het verzet groter. Tegenstanders uit de wetenschapswereld spraken van geschiedvervalsing en ‘Disneyficatie’ van het verleden. De nog bestaande Nicolaaskapel zou tot misnoegen van velen in de schaduw komen te staan. Ook was er fel verzet tegen de veronderstelde commercialisering van het historische Valkhofpark. Een petitie werd gestart met de tekst: ‘Stop de donjon, nee tegen de uitverkoop van het Valkhof.’ 

Tegelijkertijd werd duidelijk dat de archeologische eisen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, steeds verder opgeschroefd in de loop der jaren, een almaar grotere hindernis werd. Voor fundering van de nieuwbouw zou tot 3,5 meter onder de grond gegraven moeten worden in het historische stadspark. Door de strenge eisen werden de noodzakelijke opgravingswerkzaamheden almaar duurder. Volgens wethouder Vergunst varieerden de recent geraamde kosten van vele tonen tot zelfs miljoenen. 

Bij kleine opgravingen in 2015 van een in 1943 aangelegde ondergrondse Duitse bunker bleek ook dat er veel meer bewijzen voor vroegere bewoning in de grond zaten, dan gedacht. Er werden maar liefst 2.737 stuks aardewerk, glas, keramiek, natuursteen, munten, metaal en schelpen aangetroffen.

Omgevingsdienst ODRN en ook de commissie Beeldkwaliteit bleken nieuwe dwarsliggers die uiteindelijk gemeente en stichting Donjon hebben doen besluiten alle inspanningen te staken. (Gelderlander)