Maandagavond hield de gemeente Ubbergen haar nieuwjaarsreceptie in het Kulturhus te Beek. Het is een goede gewoonte dat de nieuwjaarsreceptie afwisselend in één van de vier dorpshuizen in de kerkdorpen wordt gehouden, waarbij in het bijzonder de nieuwe inwoners van de gemeente worden uitgenodigd. Veel verenigingen, waaronder de schutterijen van Ooij, Leuth en Beek, alsmede de carnavalsverenigingen van Beek en Ooij, en andere belangstellenden waren naar de receptie gekomen om de vertegenwoordigers van het college van de gemeente de hand te schudden. Er werd muzikale medewerking verleend door het tamboerkorps van BUB en de muziekvereniging KNA. zie de foto’s

Nieuwjaar 2010 (Toespraak Burgemeester Paul Wilbers tijdens Nieuwjaarsreceptie)

Geachte inwoners van Ubbergen, speciaal de nieuwe inwoners van Ubbergen, vrienden van Ubbergen, vrienden van inwoners van Ubbergen, relaties van het gemeentebestuur, verenigingsbesturen, dames en heren,

In de eerste krant van 2010, op de voorpagina nota bene, stond het bericht dat de Italiaanse premier Berlusconi liefdesliedjes aan het schrijven is voor een nieuwe CD. ‘ Dat is een mooi vredelievend begin, denk je dan. Als dit al nieuws is, dan wordt het lollig in 2010! ’ Op dezelfde pagina staat ook dat de Grauwe Gors en de Ortholaan verdwenen zijn. Persoonlijk weet ik niet wat voor vogeltjes dat zijn (ik had ze nog niet gemist), maar op voorhand kan ik al wel inschatten dat het beter is dat Berlusconi verdwijnt en dat de vogeltjes blijven om liefdesliedjes te zingen.

Aan het begin van elk nieuwjaar willen mensen graag vooruit kijken. En wel zo optimistisch mogelijk. Het idee dat we de ellende en het verdriet nu achter ons gelaten hebben en dat alles wat goed is nog in ons verschiet ligt; dat geluk, gezondheid, heil en zegen er nog aan zitten te komen (al moeten we er paragnosten bij halen), in dat idee willen we graag geloven. Het jaar 2010 moet een goed jaar worden; ééns moet het toch gebeuren! Zo stralen wij de eerste weken van het nieuwe jaar een bijna kinderlijk vertrouwen uit in de toekomst.

De Gelderlander sloot het jaar af met een Kerstbijlage met het thema Verandering. Er werden mensen geportretteerd voor wie 2009 een verandering had gebracht. Soms een zelfgekozen verandering, soms een verandering die hen overkomen was. Een winnend lot in de staatsloterij, een ernstige ziekte, een vader die priester wordt, een vrouw die moslima wordt: veranderingen met grote impact op het persoonlijk leven. “Tenslotte,” schrijft de krant, “ is elke verandering een nieuwe stap in het leven en tegelijkertijd een stap in een nieuw leven.”

Er zijn maar weinig mensen die willen dat alles zo blijft als het nu is. Alleen als we gezond zijn, hopen we dat dat zo blijft. Voor het overige willen we wat Obama ons begin van het jaar 2009 beloofde: change. We want change! En dat betekent niet: wij willen wisselgeld. Ook al zijn we tevreden met onze huidige situatie, dan willen we nog ‘change’. Het kan altijd beter, anders, spannender. Maar niet te snel en niet te veel, want we willen ook niet loslaten wat we voor goeds binnen hebben.

En dus gaan we eerst maar eens op de bank zitten met een zak chips en kijken op TV naar Change, naar mensen die hun uiterlijk laten veranderen, die hun tuin laten ombouwen, die hun huis grondig verbouwen, die hun restaurant laten doorlichten; moeders die hun pubers uitruilen en pubers die hun moeders uitruilen; mensen die alle bruggen achter zich verbranden en in een of ander buitenland een nieuwe toekomst gaan opbouwen. We vinden het prachtig van die durfals, maar zoveel change maakt moe, we zetten de TV uit, gaan slapen en de volgende morgen weer gewoon naar ons werk. De doorsnee mens is niet zo veranderlijk. Change is voor anderen. Bovendien hebben we veel veranderingen niet eens in de gaten. Die gaan langzaam. Wist u bijvoorbeeld dat in het jaar van de maanlanding (1969) ook het internet is uitgevonden? Met die maanlanding dachten we een nieuw tijdperk in te gaan, maar het jarenlang onopgemerkt gebleven internet was de echte verandering.

Dames en heren, en toch zal het moeten, veranderen. U komt er niet onderuit. De klimaattop in Kopenhagen was wel geen lichtend voorbeeld van veranderingsgezindheid, maar gaf wel aan dat er iets moet gebeuren willen we deze aarde van ons allemaal bewoonbaar houden. Het grote woord van 2010 zou wel eens CO2 kunnen zijn. Niet eens een woord eigenlijk, maar een formule. Met de woorden die daar dan weer bij horen. Tien jaar geleden zou niemand de zin begrepen hebben: “De trein is CO2-vriendelijker dan het vliegtuig.” Maar in de komende jaren ontkomt U er niet aan uw gedrag te verantwoorden bij CO2 en zijn broertje duurzaamheid. Dat is niet iets voor de anderen; dat is voor u! Bedrijven worden geselecteerd op klimaatvriendelijkheid, scholen werken met lespakketten over het klimaat, machinebouwers moeten over de uitstoot van hun apparaten verantwoording afleggen, de overheid moet een CO2 vriendelijke uitstraling krijgen, uw vakantie moet CO2 neutraal verlopen, etc etc. Het gesleep met voedsel door Europa moet maar eens afgelopen zijn! Eet meer streekproducten! Dwing Albert Heijn verantwoording af te leggen over waar hun spullen vandaan komen. De biologisch geproduceerde goederen moeten niet achteraan op het schap, maar vooraan. Herinnert u zich nog die actie van de groene Sinterklaas over die foute chocoladeletters? En van Wakker Dier over niet verdoofde varkensbiggen die gecastreerd werden? En over die kip die nergens méér ruimte kreeg dan bij u in de oven? Waarom lukt het nu wel om via publieksacties bedrijven te laten veranderen en waarom lukte dat in het verleden niet? Omdat, dames en heren, wij eigenlijk onderhand allemaal wel weten dat het zo niet verder kan. O ja, we kunnen het nog een beetje uitstellen. We kunnen kibbelen over wie het meest moet veranderen en wiens schuld het is en “of het allemaal wel zo erg is als ze zeggen”, maar ontkennen kunnen we nix meer. It is time for a change.

Ik kom nu op iets dat wellicht ook wel met change te maken heeft: de verkiezingen van 3 maart a.s. voor uw eigen gemeenteraad. En waar ik me een beetje zorgen om maak, is niet de uitslag, die bepaalt u immers zelf, maar het dedain waarmee er gesproken wordt over plaatselijke politici en de plaatselijke verkiezingen. Het vertrouwen in de politiek, ook de plaatselijke, is niet erg groot. ‘Ze luisteren niet, ze zijn niet op de hoogte, je ziet ze maar eens in de vier jaar, ze doen niets, ze laten het allemaal maar gebeuren.’ En dat gebrek aan respect vind ik niet terecht. Al is het wel verklaarbaar vanuit de tijdgeest.

De burger is niet gemakkelijk. Hij wil de vrijheid van de markt en de veiligheid van de staat. Vrij én beschermd zijn, wil ie. Hij wil geen betutteling, maar zijn bestuurders moeten wel leiderschap tonen. Doortastend moeten ze zijn, maar ze moeten wel kunnen bewegen in de dialoog. Anders zijn ze arrogant, luisteren ze niet. Maar te veel beweging is ook niet goed. Dan is ineens ‘de regie zoek’, ‘zwabbert’ het bestuur of als een wethouder bereid is zijn mening bij te stellen dan ‘draait’ ie. ( Aldus Jacques Wallage). Dames en heren, U maakt het politici niet eenvoudig. U bent een draaikont.

Tegenwoordig googled iedereen zijn eigen waarheid bij mekaar en neemt het geloof in politici en wetenschappers af. Dat zien we dagelijks op TV. Begin vorig jaar speelde de discussie over de inenting tegen baarmoederhalskanker. Goede zaak, zou je zeggen. Dat zei minister Klink ook. Maar wat ie ook zei: er werd een andere waarheid bij mekaar gegoogeld. Van grote complotten tot ernstige bijwerkingen die er zouden zijn. Aldus twitter, aldus Hyves. Bij de Mexicaanse griep was hetzelfde aan de hand. Via het internet waren sommigen ervan overtuigd dat met de griepprik een chip werd ingespoten om onze gangen na te gaan. Big Brother met een chipje. Of dat die hele griep alleen maar een verzinsel was van de farmaceutische industrie. Citaat Vrij Nederland: ‘Dat burgers waarheidclaims niet als zoete koek slikken is winst. Maar de democratische droom van de geïnformeerde burger is ontaard in een nachtmerrie waar in een straatinterview een vrouw zegt:”Geloof de overheid niet. Kijk zelf op internet. Start je eigen onderzoek!”. En zij krijgt evenveel spreektijd als een lid van de gezondheidsraad.’ En wat voor de wetenschap geldt, geldt ook voor de politici.

rin het van levensbelang is hoeveel hits u hebt op Google, hoeveel vrienden op Facebook, hoeveel volgers op Twitter, wint de gezwollen rethoriek het altijd van de saaie feiten. Het gebral wint van de nuance. En onze tweede kamerleden laten zich verleiden tot een half uur durende discussie over de kopvoddentax. Dat is niet verheffend, maar doet ook geen recht aan het vele werk dat politici moeten verzetten. Aan de ingewikkelde keuzes die zij vaak- ook op plaatselijk niveau – moeten maken. Vaak niet spectaculair en dus niet in beeld. Er is geen probleem met een gemakkelijke oplossing, want dan is het geen probleem meer. Echte besturingsvraagstukken zijn complex en vragen een lange adem. Gaan we nog woningen bouwen in Ubbergen? En hoeveel dan? En voor wie dan? En in welke kernen dan? En hoeveel mag dat dan kosten? Ik weet, we mogen niet meer polderen, maar veel ingewikkelde problemen hebben nu eenmaal een ronde tafel nodig om opgelost te worden. En de mensen die dat moeten doen, gaat u straks kiezen. En in volgorde zetten. Dat heet tegenwoordig ‘ranking’. Ranking the news, ranking the stars, ranking onze 13 politici.

Dames en heren, ik ken geen luie politici. Net zo min als luie ambtenaren. Ik ken alleen mensen die dat zeggen. Maar ze zijn er niet. Hier niet, in Den Haag niet. De mensen uit de plaatselijke politiek die zich straks weer beschikbaar stellen om bijna voor nix ontzettend veel van hun tijd voor de Ubbergse zaak in te zetten, verdienen uw respect. En u moet gaan stemmen; niet voor hun, maar voor uw eigen bestwil. U moet zeggen waar het met Ubbergen naar toe moet. Barack Obama heeft de onvrede over het ongebreidelde individualisme, het groeiend ongenoegen over de teloorgang van de gemeenschapszin, het onbehagen over de uitwassen van het hyperkapitalisme vorm gegeven met de leus Yes, we can. Je moet er niet over mokken, je moet er iets aan doen! Wij, niet zij.

Overigens, het inwonertal is gelijk gebleven, nadat het vorig jaar licht was gestegen.

De erepenning:

Dames en heren, het is geen vaste prik, maar áls we een inwoner in het zonnetje willen zetten, die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor onze samenleving, doen we dat bij de nieuwjaarsreceptie. Zo ook nu. In verband met de gezondheidstoestand van betrokkene heb ik de erepenning vanmiddag al uitgereikt aan Corrie Wentland in Beek.

Mag ik tot slot u allen een gezond, een gezegend en een succesvol nieuwjaar toewensen. Dat u en de uwen straks met veel plezier en tevredenheid mogen terugkijken op het jaar 2010.

Dank u.