23 september 2007

Eerste veldnaam in Persingen onthuld

 dscf0602  Zaterdagmorgen is de eerste veldnaam in het project Circul van de Ooy onthuld. Het betrof de veldnaam `Oud Kasteel` bij het perceel van het vroegere kasteel Persingen. De onthulling geschiedde door de heer Baron Otto van Verschuer in zijn functie van Heer van Persingen. zie de foto's


 

Toelichting op de veldnaam OUD KASTEEL te Persingen

Met de zojuist verrichte onthulling van de veldnaam `Oud Kasteel`, heeft Baron Van Verschuer geschiedenis geschreven.

We bevinden ons in het `Circul van de Ooy`. Tot aan de fusieslag in waterschapsland, die eind jaren zestig van de vorige eeuw inzette, was dit ook de naam van het toenmalige Polderdistrict. In 1580 door het Hof in Arnhem bij Landbrief ingesteld en met handtekening van Koning Filips II van Spanje bekrachtigd. Het logo bestond uit een klaverblad, dat ook de veldbordjes siert.In dit door dijken omringde gebied liggen de dorpen Ooy en Persingen en het buurtschap Wercheren.

Al eeuwenlang hebben alle grondstukken in dit gebied een eigen aanduiding, de zogenaamde veldnaam. Vaak afgeleid van de eigenaar, de oppervlakte, het grondgebruik of de vorm van het grondstuk.

Het genoemde gebied Cirkul van de Ooy kende twee heerlijkheden: die van Ooy en die van Persingen. Beide bezaten een kasteel. Dat van Persingen van bescheidener vorm en omvang dan dat van Ooy, dat één van de grootste en fraaiste van Gelderland was Gebouwd op een strategische plek vanwaar het omliggende gebied kon worden beheerst. Het kasteel van Persingen was gelegen tussen Het Meer – dan nog een bevaarbare rivier en de ‘Laage Weg van Cleef' – zoals de huidige Persingensestraat toen heette. De nog zichtbare verhoging in het terrein ter plekke heeft de status van archeologisch monument. Vanaf deze plek kon de belangrijke route naar het Oosten worden gecontroleerd. Zowel over water als over land.

Het kasteel – ook wel "Huys Persingen" – heeft vaak en veel strijd gekend. Strijd tegen vijanden: Spanjaarden en Fransen & strijd tegen het water dat als gevolg van dijkdoorbraken het gehele gebied overspoelde.

Begin 19e eeuw wordt onder Frans bewind en naar Frans model ook in Nederland een Kadaster ingesteld. De eigenaren wijzen zelf de grenzen van hun eigendom aan. Ieders eigendom wordt opgemeten, van een unieke kadastrale aanduiding voorzien en in kaart gebracht. Als in 1820 landmeter Machen Ooy en Persingen in kaart brengt, is Antonie de Fockert, rentenier, Heer van Persingen, voormalig burgemeester van Ooy en Persingen, één van de eigenaren in dit gebied die zijn landerijen aanwijst. Daartoe behoort ‘de Bonte Os' waarin hij resideert, het kerkje en de landerijen rondom. Hij heeft ruim 100 ha in bezit. Ook het perceel waarop het kasteel van Persingen heeft gestaan behoort daartoe:  "Oud Kasteel". Van het kasteel zelf is dan namelijk niet veel meer over. Als gevolg van verwoesting door de Spanjaarden in 1579 en de overstromingen met ijsgang, in het bijzonder die in 1809 en 1820, resten nog slechts puinhopen. Mét de onthulling van de veldnaam "Oud Kasteel" echter wordt een markante plek opnieuw gemarkeerd. En is de Heer van Persingen opnieuw kasteelheer, zij het van "Oud Kasteel".

Namens De Ploegdriever en Werkgroep ´Veldnamen´, Jan van Eck, Leuth/Persingen, 22 september 2007

Huys te Persingen. Uit: A.G. Schulte.Monumenten van

Geschiedenis en Kunst. Rijk van Nijmegen