29 september 2024

Herdenking bombardement café Waalzicht in de Groenlanden Ooij.

Herdenking bombardement café Scheers met toespraak burgemeester Slinkman. Rechts voor Twan Teunissen en Natalie Raaijmakers

Op 28 september was het alweer 80 jaar geleden, dat “café Scheers, of Waalzicht zoals het officieel heette, aan de Ooijse Bandijk in Ooij werd getroffen door een Duitse bom. 21 leden van de families Scheers en Janssen en een toevallige passant verloren daarbij hun leven. Daarom werd op zaterdag 28 een herdenking gehouden bij het monument op de plek waar het café gestaan heeft. De mensen werden per zonnetreintje vanaf dorpshuis de Sprong naar het monument vervoerd en daar werden een aantal toespraken gehouden, o.a. door burgemeester Mark Slinkman van de gemeente Berg en Dal en een aantal nabestaanden van de omgekomen families, waaronder Natalie Raaijmakers-Janssen en Twan Teunissen. Ook de vector van de LRE die op het monumentje is geplaatst werd onthuld. Er werden bloemen gelegd bij het monument en na afloop werden de bezoekers weer teruggebracht naar dorpshuis de Sprong, voor een kopje koffie. Daar werd ook nog een korte lezing gegeven door Bart Janssen, die deze gebeurtenis had onderzocht. Geert Verweij is de kartrekker van de herdenking, samen met Ria Barber. Geert zijn wens is dat jongeren het gaan overnemen. Natlie Raaijmakers heeft al toegezegd dat te zullen doen, samen met haar man en haar neef. Twan overweegt ook om dat mee te gaan doen. Hij woont aan de overkant in Gendt en is boswachter in de Ooijpolder.  zie de foto’s deel 1;  deel 2

Goedemorgen, ik ben Natalie Raaijmakers, dochter van Joop en Mia Janssen en kleindochter van Jan en Mientje Janssen van het veerhuis in Erlecom. Wanneer op de mooie nazomerse zondag van 17 september 1944 de Amerikaanse para’s op de Groesbeekse heuvelrug landen  is er weer hoop op een snelle bevrijding. Helaas ontstaat onmiddellijk na de landing een frontlijn en is de tot nu toe vrijwel geruisloos verlopen oorlog in de Ooijpolder ineens een aaneenschakeling van beschietingen granaat aanvallen. Het gezin van vader Jan (54) en moeder Stientje (51) Janssen van het veerhuis, waar zij wonen met 5 van hun 10 kinderen,  vlucht gedurende 10 dagen regelmatig naar den oven waar ze zich veilig voelen in de dikke gewelven van de ringoven. Vaak gingen ze over het tasveld van steentas naar steentas terwijl er volop geschoten werd om hen heen. Het wordt vader Janssen, die van nature toch al wat angstig is aangelegd, te heet onder zijn voeten. En als zijn zoon Teun hem belt vanuit Weurt, waar hij woont met zijn zwangere vrouw Betje, om hen te vragen naar Weurt te komen tot het weer wat rustiger is,  dan grijpt hij dat met 2 handen aan. Op de avond van 28 september 1944 pakken Jan en Stientje hun waardevolle spullen en vertrekken zij uit Erlecom richting Weurt. De 5 thuiswonende kinderen Wim(24), Theo(22), Nelly(21), Stien(17) en Arie(14) vluchten mee.  Dochter Dora , die even aan wal was om te vertellen dat zij samen met haar man Piet (waarmee zij op de vaart zit) haar eerste kindje verwacht gaat ook mee. Zoon Geert (dan 18 jaar ) verblijft in Duitsland waar hij verplicht te werk is gesteld, Zoon Albert is al eerder aan het oorlogsgeweld ontsnapt met zijn vrouw Grada en dochtertje Ansje en is gevlucht naar zijn schoonouders, familie Scheers van café waalzicht aan de Ooijse bandijk in de groenlanden. Zoon Jan jr neemt met zijn vrouw Mientje de beslissing om  hen de volgende dag achterna te reizen omdat zij niet meer in de avond op pad willen met hun dochter Bep en zoon Joop (dan 3 en 1 jaar). Zo trekt op die druilerige donderdagavond tegen !8.00 de stoet richting Groenlanden. Ze lopen onder langs de dijk om zo buiten schot te blijven. Het is een zware tocht en rond 20.00 hebben zij café waalzicht van de familie Scheers bereikt. Moeder Anna Scheers ziet hen aankomen en nodigt hen uit om wat te eten en te rusten zodat ze de volgende ochtend opgefrist en uitgerust hun tocht kunnen voortzetten. Familie Janssen stemt daar graag mee in. Inmiddels waren er 23 personen aanwezig bij de familie Scheers. De kelder wordt ingericht als slaapplaats zodat ze allemaal veilig de nacht kunnen doorbrengen. Allen onwetend van het noodlot dat hen later op die avond zal treffen. Rond 21.00 nemen de beschietingen weer in alle hevigheid toe. Voortdurend vliegen er duitse bommenwerpers over om de waalbrug te vernietigen en daarmee de opmars van de geallieerden vanuit arnhem te stoppen, 1 van de duitse bommenwerpers wordt aangeschoten voordat deze zijn raketbom op het doel heeft kunnen loslaten. Het toestel draait en laat zijn bom los richting ooijse bandijk. De bom boort zich onder café waalzicht en ontploft. De ontploffing wordt tot mijlenver gehoord. De gevolgen zijn onbeschrijfelijk. Het verschrikkelijke nieuws over het drama bereikt ook het gezin van Jan jr en zijn vrouw Mientje in Erlecom. Hij begeeft zich onmiddellijk naar de plek des onheils. Hij vindt daar de zeer zwaar verminkte en lichamen van zijn familieleden. Beroofd van alles met waarde. Bij zijn vader trof hij de Nederlandse vlag aan onder zijn overhemd. Deze nam hij mee naar huis ter nagedachtenis aan zijn vader. Zijn broer Theo is zwaargewond maar leeft nog en wordt naar het ziekenhuis gebracht nadat Jan nog even met hem heeft kunnen praten. Bij aankomst was Theo alsnog overleden. Amerikaanse soldaten die in de steenoven van de groenlanden gelegerd waren vonden door het babygehuil Joke, de 1 jarige dochter van Piet en Riek Schmedts-Scheers, en de 21 jarige Nelly Janssen. Nelly is bewusteloos maar ze leeft! Ze wordt overgebracht naar een zusterklooster in Weurt waar zij liefdevol wordt verzorgd. De in waalzicht aangetroffen levenloze lichamen en lichaamsdelen worden in doeken gewikkeld op een platte kar gelegd en naar de st Hubertuskerk gebracht waar ze in de kelder worden gelegd totdat er achter op het kerkhof een noodgraf is gegraven. Theo is de enige die in dit graf is bijgezet in een kist. Drie weken na het fatale drama zijn Jan en Mientje geëvacueerd naar een school in Oss. Met hulp van broer Teun vertrekt het gezin al snel naar Weurt waar zij gastvrij onderdak vinden bij Familie Heesacker. Daar worden zij ook weer herenigd met zus Nelly na haar revalidatie in het zusterklooster. Na de oorlog blijkt café het veerhuis beschadigd maar wordt al snel hersteld zodat het gezin het weer kan bewonen. Zoon Geert wordt bij de grens afgezet door het rode kruis waar hij van zijn broer Jan hoort wat er gebeurd is op 28 september 1944. Waar hij zich verheugd had op een weerzien met zijn familie, dringt het nauwelijks tot hem door dat hij deze nooit meer zal zien en het verdriet is overweldigend. Geert en Nelly worden opgenomen in het veerhuis in het gezien van Jan en Mientje. Jan bestierd het café en Geert en Nelly de kruidenierswinkel. Totdat Geert en Nelly, na te zijn gehuwd, ieder hun weegs gaan, blijft deze situatie in goede harmonie bestaan. Onze familie gedenkt, samen met de Ooijse gemeenschap en andere belangstellende. Jaarlijks op 4 mei dit oorlogsdrama.