Gemeente Berg en Dal heeft besloten om te stoppen met het bokashiproject. De huidige wetgeving staat het niet toe om verder te gaan met het omvormen van bermmaaisel tot bruikbare bodemverbeteraar (de zogenoemde bokashi). Toch vindt de gemeente het project geslaagd, omdat het gelukt is om goede bokashi te maken en er voldoende afnemers zijn.
De gemeente stapt over op ecologisch bermbeheer. Het gemaaide gras wordt hierbij afgevoerd, zodat er meer bijzondere bloemen en planten kunnen groeien in de bermen. In plaats van het gras af te voeren naar een composteerbedrijf, ontstond het idee om het gras door agrariërs in de gemeente te laten gebruiken als bodemverbeteraar. Dit kan door het gras te laten fermenteren tot bokashi. Het gras wordt gemengd met water, kalk en kleimineralen en daarna luchtdicht afgesloten in hopen. Uiteindelijk fermenteert dit tot een bruikbare meststof.

Waarom stopt het project?
Voor het maken van bokashihopen is een omgevingsvergunning aangevraagd en verkregen van de ODRN. Later bleek dat er naast een ruimtelijke toets ook een milieutoets nodig was. Het verwerken en bewerken van bermmaaisel is namelijk vergunningplichtig volgens de Wet Milieubeheer. Elders in het land wordt her en der al langer succesvol bokashi gebruikt, maar tot nog toe was onduidelijk of dat mocht volgens de afvalstoffenwetgeving. Het verwerken van afvalstoffen moet voldoen aan een bepaalde minimumstandaard. Bokashi is (nog) geen erkende verwerkingsmethode volgens de minimumstandaard voor groenafval.
Verder wordt door de toepassing als bodemverbeteraar, bokashi ook als meststof gezien volgens de Meststoffenwet. In deze wet wordt bokashi niet erkend als een meststof. Er is namelijk nog geen wetenschappelijk bewijs geleverd dat bokashi niet schadelijk is voor de bodem. Het gaat daarbij vooral om het al dan niet verspreiden van invasieve exotische planten en zware metalen. Pas als dat bewijs er onomstotelijk is, kan een proces worden gestart om bokashi op de lijst van toegestane meststoffen/bodemverbeteraars te krijgen. Tot die tijd is de toepassing van bokashi niet toegestaan.
Onderzoek naar bokashi
Er is een groot belang bij het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid. Een gezonde bodem levert meer landbouwproductie op, een hogere biodiversiteit, het legt koolstof vast en houdt water vast. Veel partijen willen dan ook methoden bevorderen die de bodemvruchtbaarheid verbeteren. Onder andere de provincie speelt hierin een voortrekkersrol. Vandaar dat de gemeente de pro-vincie heeft gewezen op het probleem waar men tegenaan is gelopen bij deze proef. De provincie is een werkgroep gestart om dit probleem aan te pakken. Het toevoegen van bokashi op de vrij-stellingenlijst voor meststoffen is alleen mogelijk als uit al lopende onderzoeken en proeven blijkt dat er geen nadelige effecten optreden voor de bodemvruchtbaarheid, de biodiversiteit en de volksgezondheid.
Toch is het pilotproject geslaagd
Door samenwerking tussen Via Natura, de Ploegdriever en de ZLTO, is de gemeente erin geslaagd om kwalitatief goede bokashi te maken. Uit metingen blijkt dat er geen zware metalen in zitten. Plekken waar invasieve exoten staan zijn niet meegenomen in de proef en het zwerfvuil is vooraf uit de bermen gehaald. Er zijn dan ook genoeg agrariërs die de bokashi willen gebruiken. De al gemaakte bokashihopen wil de gemeente laten uitrijden op verschillende agrarische percelen. Hiervoor vraagt zij een eenmalige ontheffing aan bij de ODRN.