6 januari 2018

Hoogwaterbericht van Waterpeilen.nl van zaterdag

Hoogwaterbericht zaterdag 6 januari: Extra regen langs de Moezel zorgt toch nog voor iets hogere stand van de Rijn. De grootste regenval is inmiddels achter de rug, maar toch heeft zich vandaag nog een neerslagzone ontwikkeld die de waterstanden in de Rijn wat kan gaan beïnvloeden.  Er ligt een regenzone boven Oost Frankrijk die de komende uren nog wat naar het noorden trekt en dan precies stil blijft liggen boven het Moezeldal. De Europese Buienradar laat dat heel mooi zien. Het regent niet hard, maar omdat de zone urenlang op dezelfde plek blijft liggen kan er toch nog wel 1,5 cm vallen en dat heeft dan invloed op de afvoer in de Moezel. De Moezel is goed voor ca 30% van de Rijnafvoer die bij Lobith het land binnenkomt en het maakt daarom veel uit of deze zijrivier van de Rijn al wel of niet aan het dalen is als de grote hoogwatergolf uit Zuid Duitsland passeert. Gisteren verwachtte ik nog dat de Moezel vanaf vandaag al zou gaan dalen en daarmee bij Koblenz, waar Moezel en Rijn samenkomen, de nog 2 dagen toenemende afvoer uit Zuid Duitsland deels zou opheffen. Maar het gaat er nu toch weer wat anders uitzien. Het zijn geen schokkende hoeveelheden, maar 400 m3/s extra afvoer vanuit de Moezel maakt voor Lobith ca 20 cm uit in de uiteindelijke waterstand.

De andere noordelijke zijrivieren van de Rijn (Sieg, Ruhr en Lippe) zijn inmiddels wel flink gaan dalen, maar dat compenseert de sterke stijging die nog onderweg is vanuit Zuid Duitsland maar zeer gedeeltelijk. 

De Zuid-Duitse piek is inmiddels bij Mannheim aangekomen, passeert morgen Mainz en komt dan maandag bij Koblenz aan. De totale afvoer van Rijn en Neckar samen bedraagt daar nu ca 4300 m3/s, wat een afvoer is die maar eens in de 7 tot 8 jaar voorkomt daar. Onderweg naar het noorden vlakt zo’n piek altijd nog wat af omdat een deel van het water uit de piek in uiterwaarden achterblijft en dan later, na de piek, pas weer wordt afgevoerd. Uiteindelijk draagt de piek die nu in Zuid Duitsland onderweg is dan nog zo’n 3000 m3/s bij aan de afvoer in Lobith. Onderweg naar het noorden voert de Main ca 1000 m3/s aan, de Moezel ca 2200 en een groot aantal kleinere zijrivieren bij elkaar ook nog ca 2500 m3/s. Ook voor die pieken geldt dat ze onderweg wat worden afgevlakt. Al met al zal de afvoer bij Lobith uiteindelijk rond de 8000 m3/s uit gaan komen. 

Deze afvoer komt overeen met een waterstand van bijna 15 meter. Vanwege de vandaag en morgen nog wat langer aanhoudende hoge afvoer vanuit de Moezel heb ik mijn verwachting van gisteren weer iets opgeschroefd van 14,75 naar 15 meter. Omdat het nog niet helemaal duidelijk is hoe de regen zich bij de Moezel ontwikkelt, blijft het nog even afwachten wat het precies wordt. De piek zal dan ook iets later aankomen dan ik gisteren voorzag. Ik hou het nu op woensdagochtend.

Samenvattend verwacht ik voor Lobith het volgende waterstandsverloop: vanmorgen vroeg werd de 13,5 m bereikt, zondag in het begin van de middag verwacht ik dat de 14 m wordt bereikt, maandag in de middag de 14,5 en in de ochtend van woensdag de piek bij ca 15 meter.

De regenval van vandaag is voorlopig echt de laatste regen van betekenis en de komende week verloopt grotendeels droog. Na het passeren van de piek zal de Rijn dan ook zeker weer een week gaan dalen. 

Daling Maas heeft ingezet

In Zuid Limburg heeft de daling van de Maasafvoer zich nu al ingezet. wat eerder dan verwacht en de hoogste afvoer kwam uiteindelijk uit op ca 1430 m3/s en bleef dus achter bij de eerdere verwachtingen. De eerder verwachte forse regenval bleef uit en de rivier moest het hebben van een groot aantal kleinere regenzones. Die zorgden uiteindelijk voor een afvoer die iets hoger is dan de jaarlijkse gemiddelde topafvoer bij Borgharen, die ca 1350 m3/s bedraagt. De laatste keer dat een vergelijkbare stand werd bereikt was in december 2013. Voor een hogere afvoer moeten we terug naar januari 2012, toen de afvor tot ca 1650 m3/s kwam.

De Maaspiek bevindt zich nu ter hoogte van Roermond en zal vanavond Venlo passeren. Zondag stroomt hij dan door de Limburgse Maas verder naar het noorden en maandag komt de piek dan uiteindelijk in het benedenrivierengebied aan. 

Onderweg ontvangt de Maas ook nog aardig wat water vanuit tal van zijbeken. Alles bij elkaar zijn er wel 100 beken die in Limburg in de Maas uitmonden, de meeste daarvan zijn maar klein en voeren niet meer dan enkele liters tot tientallen liters water aan per seconde. Maar er zijn ook grote, zoals de Geul, de Geleenbeek en de Leubeek, die enkele tientallen kubieke meters per seconde aan kunnen voeren. De grootste is de Roer, die op dit moment ca 75 m3/s aanvoert. Alles bij elkaar zijn de zijbeken goed voor ca 150 m3/s extra aanvoer.

Opvallend genoeg levert al deze extra aanvoer in de Maas zelf verder benedenstrooms geen hoger afvoer. De Maaspiek zelf zakt namelijk onderweg wat in, net als de piek in de Bovenrijn omdat een deel van het water in de uiterwaarden achterblijft. De afvoer die de piek daardoor verliest wordt dan ongeveer weer gecompenseerd door de aanvoer vanuit de zijbeken. Zo blijft de afvoer in het hele traject naar zee toe steeds ongeveer even groot. 

De Maasafvoer zal de komende dagen verder dalen. Er wordt de komende 5 tot 7 dagen weinig regen verwacht en daarom zal de afvoer de hele week gaan dalen. Maandag verwacht ik dat de afvoer weer onder de 1000 m3/s zakt en aan het eind van de week rond de 750 m3/s uit komt.