Bericht van Waterpeilen.nl: Gisteren (vrijdag) is nog maar weinig neerslag gevallen in Midden Duitsland en de meeste zijrivieren van de Rijn zijn daar nu stabiel of weer gaan dalen. Het gevolg daarvan is dat de hoogwatergolf die in de Rijn onderweg is minder gevoed wordt dan eerder werd verwacht. Bij Koblenz en Keulen verwachten de Duitse waterbeheerders daarom dat de stand vandaag niet of nauwelijks meer stijgt. Er wordt vandaag ook vrijwel geen neerslag meer verwacht. Afgaande op de waterstanden die daar bereikt worden en de hoeveelheid water die stroomafwaarts van Keulen nog in de Rijn uitstroomt, verwacht ik dat de stand bij Lobith de 13 m toch net niet gaat halen. Afgelopen nacht werd bij Lobith de 12,5 m gepasseerd, vandaag komt daar nog ca 25 cm bij en op maandag nog ca 10 cm. De piek passeert dan op maandag bij een stand van ca 12,85. Het regengebied dat voor de nacht van zondag op maandag nog op het programma staat, trekt vrij snel over en zal niet genoeg neerslag brengen om hier veel aan te veranderen.
In Zuid Duitsland was de afgelopen dagen nog wel veel regen gevallen en daar is nu een nieuwe golf ontstaan die vandaag bij Mannheim passeert. Deze golf heeft de Rijn daar ca 600 m3/s opgestuwd. Op zijn weg naar het noorden komt deze golf echter alleen maar zijrivieren tegen die langzaam aan het dalen zijn en daardoor slinkt de golf als het ware steeds weer een beetje. Tegen de tijd dat dit water bij Keulen aangekomen is (op maandag), zorgt het al niet eens meer voor een extra stijging, maar alleen nog maar voor een wat tragere daling.
Na maandag zal de waterstand bij Lobith dan ook weer gaan dalen, tot woensdag langzaam en daarna sneller. Omdat de komende week vrijwel droog verloopt, zal de waterstand in ieder geval een flink aantal dagen kunnen zakken. Eind volgende week verwacht ik dan dat de stand weer onder de 12 meter zakt en die daling zet dan door tot in de week erna. Op nog langere termijn lijkt zich nu een westelijke luchtstroming op te gaan bouwen die rond de kerstweek zachte lucht vanaf de Oceaan naar Europa transporteert. Meestal komen daar dan ook regengebieden met mee. Hoe dat uit zal pakken voor de rivieren is nu nog niet te zeggen.
Uiterwaarden Rijn overstromen gedeeltelijk, nevengeulen stromen mee
Veel nevengeulen die in het kader van Ruimte voor de Rivier zijn aangelegd beginnen mee te stromen als de waterstand bij Lobith stijgt tot tussen de 12 en 12,5 m. Vanmorgen is ook de grote nevengeul bij Nijmegen-Lent weer gaan mee stromen. Tot met woensdag zal de geul mee stromen. Ook andere nevengeulen, bv bij Deventer en Arnhem stromen nu mee. Ook inunderen de lagere delen van de uiterwaarden liggen. Uiterwaarden die door een zomerkade zijn omringd overstromen doorgaans nog niet. De meeste kades hebben een hoogte die overeenkomt met een waterstand bij Lobith van 13,5 tot 14,5 m. Dat niveau wordt nu dus niet bereikt.
Maas daalt weer bij Borgharen, stijgt nog in Noord Limburg
De Maas is in Zuid Limburg sinds gisteravond weer langzaam gaan dalen. Via de Bovenmaas neemt vanuit Frankrijk de afvoer nog langzaam toe, maar de grote zijbeken die vanuit de Ardennen naar de Maas stromen (Lesse, Sambre en Ourthe) zijn nu allen gaan dalen en die daling verloopt sneller dan de stijging vanuit Frankrijk.
In de loop van de dag zal de afvoer bij Borgharen daarom weer onder de 1000 m3/s komen en die daling zal zich de komende dagen voortzetten. Het hoogste deel van de golf bevindt zich nu ter hoogte van Roermond en beweegt de komende 2 dagen via de Zandmaas en de Benedenmaas naar het Haringvliet en dan naar de Noordzee.
Het opvallende is dat er momenteel 3 hoogwatergolven onderweg zijn in de Maas. Een golf bevindt zich nog ver zuidelijk nabij Verdun in Frankrijk. Dit is water dat in het meest zuidelijke deel van het stroomgebied is gevallen en slechts langzaam naar het noorden beweegt. Het is een kleine golf (ca 150 m3/s groot) en hij is nog wel een week onderweg. Dan is er een golf die ontstaan is aan de zuidkant van de Ardennen. Vooral de Chiers bereikte daar erg hoge afvoeren. Deze golf is ca 600 m3/s groot en zal vandaag de Frans-Belgische grens passeren. Net als bij de golf die uit de Bovenrijn onderweg is, zal deze golf onderweg oplossen omdat de aanvoer van de noordelijke zijbeken van de Ardennen sneller daalt dan deze piek stijgt. En dan is er de derde en hoogste golf die zich nu nabij Roermond bevindt en ca 1200 m3/s groot is. Hierin bevindt zich ook al het water van de beken uit de noordelijk Ardennen toen die donderdag hun hoogste stand bereikten.
Vanwege al het water dat nog onderweg is, zal de afvoer in de Nederlandse Maas niet zo snel dalen. Het wordt vanaf nu wel doog weer (op een beetje regen op maandag na) dus de daling zal zeker doorzetten. Rond het volgend weekend verwacht ik dat de afvoer bij Borgharen weer nabij de 500 m3/s uit zal komen.
IJssel stijgt de komende dagen nog maar weinig
De IJssel kreeg de afgelopen dagen zeer veel water te verwerken vanuit de beken die in Gelderland en Overijssel in deze rivier uitmonden. Zo voerde de Oude IJssel nabij Doesburg 80 m3/s aan, de Berkel ook ca 80 en de Schipbeek 50. Van deze laatste 2 wordt een deel bij dergelijke hoge afvoeren via het Twenthekanaal afgevoerd omdat de benedenlopen niet op zo grote afvoeren berekend zijn. Het Twenthekanaal spuit dit water dan weer op de IJssel. Samen met nog wat kleinere zijbeken bedroeg de extra aanvoer vanuit het Gelderse stroomgebied van de IJssel ca 250 m3/s; wat uitzonderlijk veel is. Aan het begin van de hoogwatergolf nam deze eigen afvoer ruimt 40% van het water in de IJssel in.
Inmiddels verschuiven de verhoudingen snel. De afvoer uit de zijbeken neemt nu snel af (bedraagt nu nog ca 100 m3/s) en omdat het droog weer blijft zet die daling verder door. Ondertussen neemt de hoeveelheid Rijnwater steeds verder toe. Op dit moment is de waterstand bij Zutphen nog ca 40 cm hoger dan alleen op grond van het Rijnwater zou mogen worden verwacht, bij Deventer 55 en bij Olst 80 cm. Omdat de Rijnaanvoer op zondag en maandag ook nog maar weinig stijgt en de beekafvoeren dan nog steeds steeds dalen, zal dit de piek in de IJssel gaan beïnvloeden. Normaal passeert de piek daar pas 1 tot 2 dagen nadat hij Lobith is gepasseerd, maar ik verwacht nu dat de piek daar ongeveer tegelijk zal vallen met de passage bij Lobith; op maandag. Vandaag en morgen stijgen de standen er ook nog maar weinig.