Nadat de waterstand in de Rijn en Waal afgelopen week op het absolute dieptepunt heeft gestaan (nog nooit was de waterstand zo laag en zelfs 9 1/2 meter lager dan met de hoge waterstand in deze periode in 1995) meldt waterpeilen.nl nu het volgende: Kleine golf in de Rijn bereikt zondag Nederland. De dooi en de neerslag van deze week heeft voor een kleine golf water gezorgd die nu via de Rijn op weg is naar Nederland. De waterstand bij Lobith is al langzaam aan het stijgen en zal vandaag en morgen snel verder stijgen en zondagavond de piek bereiken. Ik verwacht dan een waterstand van ongeveer 9,5 m bij Lobith. De Maas is ook gestegen, naar ca 400 m3/s, maar daar dalen de afvoeren inmiddels al weer. Op langere termijn nemen de hoge drukgebieden het heft toch weer in handen en gaat de Europese atmosfeer weer op slot voor invloeden vanaf de Atlantische Oceaan. Het wordt weer droog en koud, met mogelijk wat sneeuw, en de waterstanden zullen volgende week weer gaan dalen.
Dooiweer en een beetje regen zorgt voor deze piekjes
Afgelopen maandag drong regen met hoge temperaturen het stroomgebied van Rijn en Maas binnen. In de Ardennen, Eifel en de Hunsruck viel het mee met de neerslag en hier heeft het sneeuwdek boven de 500 m het aardig gehouden. Verder naar het zuiden viel meer neerslag en in de Vogezen, het Zwarte Woud en de Alpen (< 1800 m) dooide wel veel sneeuw weg. Hogerop in de Alpen viel juist veel nieuwe sneeuw en groeide het dek met tot 50 cm aan.
De smeltende sneeuw en regen leverde een fraaie kleine watergolf op in de Bovenrijn,waardoor de afvoer daar toename van ca 500 naar 1750 m3/s. Ook de Moezel steeg wat; van 100 naar ca 350 m3/s. De andere zijrivieren van de Rijn in Midden Duitsland stegen maar weinig, omdat daar weinig regen viel en de sneeuwsmelt beperkt was. Al het water samen levert nu een golf op die de afvoer bij Lobith zal laten stijgen tot ca 2250 m3/s, 1300 meer dan aan het begin van deze week.
Dat lijkt heel wat, maar het is zelfs nog minder dan de normale afvoer voor begin februari; die bedraagt namelijk ca 2900 m3/s. Het blijft dus tot nu toe een uitzonderlijke winter, waar de hoogwatergolven nog lager zijn dan de gemiddelden. Bij een afvoer van 2250 m3/s is er ook nog geen sprake van dat de uiterwaarden overstromen; het water blijft binnen het zomerbed.
De Maas kreeg ook een golf smelt- en regenwater te verwerken en de afvoer in de Maas steeg voor het eerst deze winter tot boven de 200 m3/s. De piek bedroeg ca 400 m3/s, maar dit is iets overschat, omdat er flinke schommelingen waren door het stuwbeheer in Wallonië. Inmiddels is de afvoer al weer wat gaan dalen. Ook voor de Maas geldt dat deze afvoer lager is dan de gemiddelde afvoer voor deze tijd van het jaar. Via youtube is een mooi filmpje te zien van de Semois, waar door de invallende dooi veel kruiend ijs op mee werd gevoerd.
Komende week droog en (flink) dalende waterstanden
De weermodellen hadden er vorige week nog geen rekening mee gehouden maar toch gaat het hoge drukgebied, dat ons weer al zolang bepaalt, zich herstellen. Vanuit zijn schuilplaats in het oosten van de Oekraïne breidt de hoge druk zich de komende dagen weer uit naar het noorden en westen. Het onstuimige weer dat werd voorzien voor komend weekend is dan ook van de baan en op een beetje regen na gebeurt er niet zoveel. Deze neerslag zal in de Maas misschien zorgen voor wat extra water, maar de afvoer zal niet boven de 500 m3/s komen. In het stroomgebied van de Rijn komt de neerslag van komend weekend na het passeren van de golf en dat zorgt daar dan hoogstens voor een iets langzamere daling.
Het herstel van de hoge druk zorgt vanaf maandag weer voor droog weer, met lokaal later in de week mogelijk wat sneeuw. Door de droogte en de kou zal de afvoer in de rivieren weer snel teruglopen. Waarschijnlijk blijven we tot het eind van de komende week onder invloed van de hoge druk en de kans is groot dat de Rijn weer terug zal zakken naar 8 m bij Lobith en de Maas weer naar een afvoer van 150 m3/s.