10 februari 2015

Onthulling oorlogsplaquette Groesbeek

Ter gelegenheid van de 70-jarige herdenkingen rond Operatie Veritable werd dinsdagmorgen een plaquette onthuld bij de NH kerk aan de Kerkstraat in Groesbeek ter herinnering aan een voor Groesbeek bijzondere historische gebeurtenis. De plaquette werd onthuld door de 94-jarige Arnold Saedt, het enige nog in leven zijnde voormalig lid van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. De plaquette herinnert ons aan een historische gebeurtenis op 10 februari 1945,  toen vier leden van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten en één Canadese soldaat de Gemeentetoren beklommen en voor het eerst sinds 10 mei 1940 het Rood-Wit-Blauw boven Groesbeek lieten wapperen. Deze vlag zelf heeft langer dan een jaar aan de toren gewapperd en is er pas afgewaaid toen men was begonnen met de aanleg van de Canadese Erebegraafplaats. zie de foto’s. DSC_5551plaquette (Large) DSC_5567 plaquette (Large)

Hoewel de Groesbeekse bevolking sinds oktober 1944 was geëvacueerd was er een groep van ca. 25 jonge mannen achtergebleven om op het vee te passen, plundering tegen te gaan en hand en spandiensten voor de Geallieerden te verrichten. Zij vielen onder de afdeling Binnenlandse Strijdkrachten, droegen een geallieerd uniform, en waren op de Muntberg gestationeerd. Tijdens de wintermaanden van 44-45 waren zij getuigen van de enorme opbouw van mensen en materieel in de aanloop naar de beslissende aanval op het Rijnland. “Er zat iets in de lucht, niet de jachtvliegtuigen, maar er stond iets bijzonders stond te gebeuren”. Er werd indertijd wel is gezegd dat van de voortuintjes in Antwerpen tot aan de Heikant in Groesbeek, het vol stond met militaire voertuigen.

In de nacht voorafgaand aan de aanval vonden zware bombardementen plaats op Kleve, Goch, Weeze, Udem en Kalkar. Om 05.00 uur volgde een artilleriebarrage door 1034 kanonnen, naar verluidt de zwaarste barrage die tijdens WO II is uitgevoerd.
Op 8 februari 1945 om 10.30 uur is het dan zover en zette een gigantische leger van Britten en Canadezen zich in beweging.
De frontlinie die ruim vier maanden aan de oostkant van Groesbeek lag, werd doorbroken door honderden pantservoertuigen en duizenden soldaten van het 1e Canadese leger dat zich een weg baande richting het Reichswald. Langzaam maar zeker verliet het oorlogsgeweld de Groesbeekse landerijen en verstomde het lawaai.
Op 10 februari 1945 gingen de mannen van de BS op onderzoek uit in gebieden waar het kort daarvoor nog levensgevaarlijk was.

Een aantal van hen beseften dat dit een historisch moment was voor Groesbeek. Samen met een Canadese soldaat beklommen ze de Gemeentetoren aan de Kerkstraat, en hingen de Nationale vlag uit. De gebeurtenis werd middels een inscriptie in een houten balk van de kerktoren vastgelegd en er werd meteen een oorkonde opgesteld. De houten balk is inmiddels verdwenen maar de oorkonde is gelukkig wel bewaard gebleven.