Op 11 april 2013 is het precies 100 jaar geleden dat de synagoge aan de Gerard Noodtstraat te Nijmegen feestelijk werd ingewijd. In de synagoge is momenteel het Natuurmuseum gehuisvest. Zoals de plannen van de gemeente Nijmegen er nu uitzien zal het Natuurmuseum over enkele jaren verhuizen naar De Bastei, het nieuwe centrum voor natuur, landschap en cultuurhistorie, dat gerealiseerd wordt op de locatie van museum De Stratemakerstoren aan de Waalkade. Daarmee komt het gebouw aan de Gerard Noodtstraat weer vrij. Tijdens een bijeenkomst op donderdag 11 april 2013 in het Natuurmuseum werd enerzijds aandacht besteed aan het honderdjarig bestaan van het gebouw en anderzijds aan de mogelijkheden voor een nieuwe bestemming. Het bestuur van het Natuurmuseum en de in oprichting zijnde stichting Joods Cultureel Centrum grijpen het eeuwfeest aan om gezamenlijk naar buiten te treden. Ze zijn in gesprek over het uitwerken van een traject dat ze samen willen volgen tot aan het vertrek van het Natuurmuseum. De stichting i.o.heeft tijdens deze bijeenkomst haar plannen verder toegelicht. Deze plannen behelzen onder meer het organiseren van culturele activiteiten zoals lezingen en tentoonstellingen. De stichting neemt zich voor om in 2013 te polsen of er voldoende draagvlak is voor deze plannen. De jaren daarna zullen gebruikt worden om de organisatie verder uit te werken en te zoeken naar de nodige financiën. De stichting wil zo breed mogelijk mensen bij de plannen betrekken. Tijdens deze bijeenkomst was het de bedoeling, dat een oud muurelement van de voormalige synagoge zou worden onthuld en aan wethouder Hannie Kunst zou worden overhandigd, maar omdat de wethouder niet kon komen, werd het ornament, dat jarenlang door de aannemer van Dinther was bewaard en door hem was gerestaureerd, alleen onthuld. zie de foto’s.
De voorgeschiedenis
De synagoge aan de Nonnenstraat was aan het eind van de 19e eeuw te klein geworden voor de Joodse Gemeente Nijmegen. Daarom werd besloten tot nieuwbouw op een plaats met meer ruimte en allure: de Gerard Noodtstraat. Als architect werd Oscar Leeuw aangetrokken, die inmiddels min of meer de huisarchitect van Nijmegen was geworden. De inwijding op 11 april 1913 werd geleid door opperrabbijn Wagenaar. Het was de kroon op het werk van de bouwcommissie. De Joodse Gemeente werd eigenares van een schitterend gebouwencomplex, bestaande uit de Synagoge, vergaderlokalen, een school en twee ambtswoningen. Enkele jaren later zou Oscar Leeuw ook de ommuring en de gebouwen van de joodse begraafplaats aan de Postweg/Kwakkenbergweg ontwerpen. Na de Tweede Wereldoorlog was de Joodse Gemeente te klein geworden om de Gerard Noodtstraatsynagoge nog langer te onderhouden. In 1980 werd het Natuurmuseum er gevestigd. De Joodse Gemeente nam in 2000 haar voormalige synagoge aan de Nonnenstraat weer in gebruik.