5 februari 2009

Echtpaar de Wijze-Huisman 60 jaar getrouwd

Het echtpaar Louis de Wijze-Huisman uit Berg en Dal was vandaag 60 jaar getrouwd en dat was de reden dat de Ubbergse loco-burgemeester Leidy van der Aalst donderdagmorgen naar Berg en Dal toog om het diamanten echtpaar te feliciteren. Helaas is mevrouw de Wijze al enige tijd bedlegerig en zij moest de felicitaties dan ook vanaf haar bed in de huiskamer in ontvangst nemen. Dat maakte de ontvangst niet minder gezellig en toen vervolgens ook Geert Willems van de Gelderlander arriveerde, werd het een bijeenkomst met veel oude en vaak leuke verhalen. zie de foto’s


Bron: De Gelderlander 060209.

Als Louis tevreden is, dan is Netty het ook.

Louis de Wijze is bekend als voormalig vleestycoon én als overlever van de holocaust.

Zijn echtgenote Netty Huisman is altijd op de achtergrond geblevem Morgen zijn ze 60 jaar getrouwd.
De diamanten bruiloft van Louis deWijze, 86 jaar inmiddels, en Netty Huisman wordt morgen een bescheiden feestje. Hun zes kinde­ren komen – met aanhang – op be­zoek in hun villa op de grens van Beek en Berg en Dal, waar ze al sinds 1963 wonen. „De kleinkinde­ren blijven thuis, anders wordt het te druk”, zegt zoon Paul.
De jaren beginnen te tellen voor Louis en Netty. Hij heeft moeite om de goede volgorde van zijn be­wogen leven te herinneren, zij is aan bed gekluisterd vanwege een ernstige vorm van botontkalking.
Maar ze willen wél vieren dat ze 60 jaar getrouwd zijn. Gewoon omdat ze blij zijn dat ze er allebei nog zijn. Een interview in de krant vinden ze ook erg fijn. „ Pap­pie heeft aandacht nodig”, zegt Netty. En als Louis tevreden is, dan is oud-verpleegster Netty dat ook. „Het is nog steeds zo leuk met hem”, bekent ze.
De twee kenden elkaar al voor de oorlog, maar ze waren toen nog geen stelletje. Hij zat op de hbs voor jongens, zij op de hbs voor meisjes, beide gevestigd aan de Kronenburgersingel in Nijmegen.
Een zus van Louis zat ook bij Net­ty in de klas. De liefde bloeide pas op na de oorlog. Louis had met zijn enorme overlevingsdrang, z’n natuurlijke charme en humor, maar ook met veel geluk diverse concentratiekampen en de gruwe­lijke dodenmars overleefd. Inmid­dels voetbalde hij bij Quick 1988 en zat hij ook in de oosterse selec­tie. „Goed voetballen? Ik? Nee, ze dachten dat ik dat kon”, zegt hij met pretoogjes. Bij Louis is iedere tweede zin een grap. „ Je was toch ook tweebenig?”, vraagt zoon Paul. „ Ja, ik had er niet meer!”
Netty, dochter van steenfabrikant O. C. Huisman, zat in het eerste hockeyelftal van Quick en ook bij de oosterse selectie. „We waren al­lebei linkshalf”, weet ze nog. „Ik was verloofd met iemand anders.”
Lange tijd zweeg Louis over de ver­schrikkingen uit de oorlog. Paul: „Tegen ons, kinderen, zei hij dat de cijfers op de arm, zijn brand­merk van Auschwitz, een telefoon­nummer waren. Later hoorden we dat hij ook niet echt een KZ- syn­droom had overgehouden aan die tijd. In de jaren vijftig heeft hij er ooit één nachtmerrie over gehad.”
Maar Netty vertelde hij alles.
„Daarom ging ik van ’m houden”, bekent ze. „Familie en bekenden waren niet blij dat we gingen trou­wen”, zegt Louis. „ Ook na de oor­log werd ik als jood nog als min­derwaardig gezien.” Netty: „ Ze vonden mij zielig”, vertelt ze.
„Maar ik was niet zielig, want ik hield van ’m. Pappie heeft nog wel het katholieke geloof aangeno­men. Voor de liefde.” Katholiek zijn ze allebei niet meer. Louis heeft al lang geleden zijn joodse identiteit hervonden, Netty is al dertig jaar jehova getuige. „Ik wil­de graag bijbelkennis. Als katho­liek heb je dat niet.”
Op hun huwelijksdag in 1949 vier­den Louis en Netty al een beschei­den feest, net zoals nu zestig jaar later. Er waren maar een paar men­sen present. Twee getuigen, Net­ty’s zus Bowien en haar vriend Han Engelsman, een Quick-voet­baller die nog één interland voor het Nederlands elftal speelde.
Louis bouwde in Cuijk het ver­waarloosde vleesbedrijf van zijn vader, die samen met moeder en een pleegkind, werd vermoord in de gaskamer, opnieuw op. Vleesfa­briek Homburg en bestuurder Louis de Wijze werden begrippen in de vleessector. Pas na zijn pen­sioen werd hij ook bekend als de man die de holocaust overleefde.
„Ik ben in de jaren negentig nog opgebeld door iemand die vroeg of pappie het erg zou vinden om er over te praten”, aldus Netty.
„ Nee, dat vindt hij juist fijn, heb ik gezegd. Hij leeft van de aandacht.
Als we met kinderen op vakantie waren, liep hij altijd naar het po­dium om te zingen. Hij kan erg goed zingen. Maar de kinderen rie­pen dan altijd: ‘Oh nee papa, niet weer!’ Ik vond het ook wel eng, omdat ik bang was dat hij zou fa­len. Ik blijf ook liever op de achter­grond. Eén zo’n mens in de fami­lie is genoeg.”

Prominent getuige van de holocaust
Na zijn pensionering werd Louis deWijze dé joodse overlever.

De toenmalige wethouder Kees van Cadzand uit Cuijk kwam in de eerste helft van de jaren negen­tig iedere dinsdag naar Berg en Dal om nieuwe verhalen te horen over de overlevingsstrijd die Louis de Wijze vanaf 1942 heeft gevoerd. Als 20-jarige wordt Louis met z’n familie naar het KampWesterbork gebracht, waar hij anderhalf jaar mag blijven omdat hij een promi­nente rol in de bekende revue ver­vult.
Daarna overleeft hij achter­eenvolgens de concentratiekam­pen Birkenau, Auschwitz, Mono­witz, Buchenwald en Langenstein. Als de bevrijding nadert, wordt hij gedwongen om mee te marcheren in de beruchte dodenmarsen, die slechts enkelen overleven.
Van Cadzand raakt zo overvoerd door de reeks onwaarschijnlijke be­levenissen dat hij een pauze van twee jaar inlast. Uiteindelijk ver­schijnt in 1995 toch het boek Ont­snapping uit de dodenmars. Het boek wordt vertaald in het Frans en Engels, waar het Rien que ma vie en Only my life heet. Dat zegt De Wijze namelijk tegen de dou­anier die hem bij terugkomst na de oorlog vraagt of hij wat aan te geven heeft. „ Alleen mijn leven.”
Vanaf het verschijnen van het boek geldt Louis als prominent ge­tuige van de holocaust. Ook beij­vert hij zich voor diverse herden­kingsmonumenten in onder meer Kamp Westerbork en op de Kitty de Wijzeplaats ( vernoemd naar de gestorven zus van Louis) in Nijme­gen.
Voor zijn getuigenissen, zijn strijd om erkenning en ook vanwege zijn vergevingsgezindheid ont­vangt hij diverse onderscheidin­gen.
Zo wordt hij Officier in de Or­de van Oranje Nassau en krijgt hij de Burgemeester Dalesprijs.
Bij de herdenking van de 50- jarige bevrijding van concentratiekamp Auschwitz in 2005 vraagt konin­gin Beatrix hem of hij haar wil be­geleiden. Daar zit hij op een koude februaridag tussen de wereldlei­ders. Hij staat op en loopt naar de Russische president Poetin om hem te bedanken. Ook de Franse president Chirac krijgt een hand van Louis. „ Zo heeft hij ook de oorlog overleefd”, zegt zijn vrouw Netty. „Meteen gebruik maken van de mogelijkheden.” (tekst uit de Rozet)
Noot webmaster: Een oplettende lezer merkte op, dat Kees Van Cadzand nooit wethouder in Cuijk is geweest, maar wel hoofd van de afdeling Welzijn en onderwijs.