29 augustus 2008

Hoornaar bij de Ooijse Bandijk in Ooij

 dscf1421hoornaar  In een boom langs het Zwarte Weggetje naar de Vlietberg in Ooij, nabij de Ooijse Bandijk heeft zich een Hoornaar familie gevestigd. De hoornaar (Vespa crabro) is een soort wesp die tot 4 cm. groot kan worden. Een indrukwekkende verschijning die weinig kwaad in de zin heeft. Toch blijft het volgens de medewerkers van Staatsbosbeheer, speciaal om een dergelijk nest in de omgeving te hebben.

(bron: Wikipedia)

In Eurazië onderscheidt men drie soorten hoornaars: de Duitse hoornaar (Vespa germanica Fabricius), de Middelste hoornaar (Vespa media Degenhardt) en de Grote hoornaar (Vespa crabro Linneaus). Respectievelijk worden deze soorten gemiddeld 20, 25 en 30 mm lang. Behalve door haar afmeting valt de hoornaar op door haar roodachtige borststuk en haar felle geluid. Zij komt niet veel voor in België en Nederland, maar is ook geen zeldzaamheid. Hoewel de grote hoornaar meer dan twee keer zo groot is als de gewone wesp, is zij beduidend minder agressief ten opzichte van de mens. Als zij steekt is dit iets pijnlijker dan bij een gewone wesp of bij, maar ze steekt minder snel – al kan de hoornaar wel erg weerbaar zijn als het erop aankomt een nest te verdedigen. Werksters zijn 18-25 mm, koninginnen 25-35 mm en mannetjes tot 28 mm lang.

In de volksmond doen fabels de ronde dat een paar steken al voldoende zouden zijn een mens of paard te doden. Voorzover die persoon niet toevallig één van de twee tot drie procent mensen betreft met een allergie tegen de steken is dit echter volstrekte onzin. Het gif is vergelijkbaar met dat van bijen en andere wespen, maar niet exact hetzelfde – het bevat een relatief grote hoeveelheid van de neurotransmitter acetylcholine, waardoor het sterker een branderig gevoel opwekt. Net als bij gewone wespen zijn voor een niet-allergische mens circa 500-1000 steken nodig om dodelijk te zijn en aangezien nesten zelden zo groot zijn en slechts één op de tien dieren uit het nest zullen steken is de kans verwaarloosbaar klein. Dat de dieren desondanks killer wasp (moordenaarswesp) genoemd worden zal eerder samenhangen met de manier waarop zij andere insecten jagen en verorberen – voor die dieren is de hoornaar inderdaad een geduchte moordenaar.